Dit dus:
En dan bedoel ik niet de materialen / gereedschappen / fiets zelfs 😉 die onder de kweekbakken verzameld zijn… dan bedoel ik dus de trays met zaaigoed! Er passen nog maar 3 trays bij… En dan staan hier nu dus 45 trays vol met ontkiemende en ontkiemde groenten!
Hoogste tijd dus voor een update over het ontkiemen, in dit blog daar meer over, met enkele inzichten die ik tot nu toe dit seizoen al weer heb opgedaan.
Verlichting veranderd
In de het vorige blog over het ontkiemen kon je al zien dat de zaailingen die ik nu in zaaitrays opkweek erg lang en dun waren geworden:
Dit komt omdat deze plantjes naar de zon toe groeien. Deze zaaitray staat binnen in huis in het kweekkasje in de werkkamer. Ondanks de lampen die hierboven hangen en de hele dag aan staan groeien deze zaailingen dus toch richting de zon 🌞. Een teken dat de verlichting niet OK is. Met als gevolg een lang en dun plantje dat daardoor eigenlijk te zwak is voor de condities later buiten… Ik had de voorkeur om alleen in zonlicht te kweken, daar kom ik toch een beetje op terug.
En ja, ik ontkom er dus niet aan om professioneel groeilicht te gebruiken voor de ontkieming binnen in huis. Het gaat hier om een 20 Watt ‘full-spectrum’ LED lamp van het merk Secret Jardin (deze). Tja, de naam zegt het al, dit is echt een professionele lamp die voor binnenteelt gebruikt wordt waar geen zonlicht bij mag komen ✌️😉. Deze lamp is ook precies voor de eerste groeifase (dus niet voor de bloei 💐😎), daar zorgt het ‘full-spectrum’ voor, kort gezegd.
Met 20 watt is dit zuiniger dan het licht dat ik hiervoor gebruikte en deze lamp werkt ook echt, aan de zaailingen te zien:
Kortom, dit lijkt al gelijk goed te werken, al zal dit uiteindelijk richting oogst pas echt gaan blijken…
Ervaringen verspenen
Zoals eerder aangegeven pas ik dit seizoen in veel gevallen (bij klein zaaigoed vooral) een andere zaaimethode toe, die je hierboven ook weer goed ziet. Een heel bed of 2 aan groenten wordt in een zaaibedje direct naast elkaar gezaaid om te ontkiemen, waarna ik deze plantje voor plantje ‘verspeen’, oftewel verplant naar een potje. Dat heb ik in het vorige blog uitgelegd, je ziet hier vooral bij de brassica’s het resultaat:
Anders gezegd:
- Het ontkiem percentage is hoger, dus meer van het zaad ontkiemd omdat deze in beter condities kunnen ontkiemen. Dit is vooral door hogere temperatuur die ik in het kweekkasje binnen beter kan realiseren op een klein oppervlakte (in plaats van de hele kweekkas warm te hoeven stoken, wat niet te doen is);
- De trays waar de zaailingen naar toe verspeend worden, zijn zo beter en efficiënter voorzien van plantjes, gaten die ontstaan door zaailingen die het verspenen niet goed doorstaan kunnen vervangen worden bij een volgende verspeen sessie;
- Na het ontkiemen van de zaailingen kan ik de beste / sterkste plantjes het eerst selecteren om te verspenen, vooral als er meer zaad is ontkiemd dan ik uiteindelijk ga uitplanten.
Let wel, dit is heel veel meer werk… ik ben er dan ook druk mee 😉. Echter, vooralsnog lijkt dit te moeite waard… Later in het seizoen gaan we het zien!
Nog een voordeel aan deze nieuwe methode! Ook voor 🌍
Zoals reeds aangegeven ontkiem ik nu dus het kleinere zaad binnen voor op een warmte mat in het kweekkasje dat ooit een terrarium was. Hier kan ik met weinig energie (lees: elektriciteit) een hogere temperatuur bereiken. Omdat dit binnen in huis is, waar het (meestal) warmer is dan buiten 😉 en de CV ook aan staat. Daarbij gebruik ik een warmte mat in een kweekkasje die de warmte ook maximaal vasthoudt. Het gevolg hiervan is dat de verwarming in de kweekkas (elektrische bodemverwarming) veel lager ingesteld kan worden dan vorig seizoen! Planten hebben namelijk alleen voor de ontkieming over het algemeen een (veel) hogere temperatuur nodig. De grotere zaden (zoals peulen) kiem ik trouwens wel gelijk voor in trays in de kweekkas. Dit kan echter bij significant lagere temperatuur. Zo staat het kweekkasje binnen ingesteld op permanent 20 graden Celcius en de kweekkas buiten ingesteld op 15 graden. Tijdens koude nachten daalt de temperatuur rond de zaadjes dan alsnog tot zo’n 7 graden, wat geen probleem is voor het zaaigoed dat daar nu ontkiemd.
Ter vergelijk:
- De warmtekabel in de kweekkas buiten is 320 Watt en deze stond vorig jaar deze tijd 24 uur per dag, 7 dagen in de week aan (nu maar een deel van de dag);
- De warmtemat in het kweekkasje binnen is 72 Watt en deze staat niet de hele dag aan.
Aan het energieverbruik hier kan ik nu al een serieus verschil zien ten opzichte van vorig jaar. OK, het is relatief warm voor de tijd van het jaar, dit lijkt echter wel een serieuze besparing van energieverbruik.
Kortom, de nieuwe methodiek van het zaaibedje en verspenen lijkt nu al de vruchten af te werpen! Dit is ook hard nodig voor de efficiëntie die hier nu noodzakelijk blijkt door de beperkende factoren waar nu sprake van is door het opschalen van de Tuinderij: ruimte en warmte (en dus ook licht) moeten efficiënter gebruikt worden om met dezelfde middelen meer dan 2x zoveel groenten groot te brengen…
Te warm is ook niet goed…
Meer inzichten, zoals je ook op de eerste foto hebt kunnen ontdekken, 1 tray met tuinbonen is ook lang, dun en zwak:
Al de tuinbonen die je op deze foto ziet (6 trays) zijn op hetzelfde moment gezaaid. Het enige verschil van de tray rechtsvoor is dat deze op de warmtemat binnen in het kweekkasje heeft gestaan gedurende de eerste dagen na het zaaien. Deze tray was als eerste ontkiemd, maar te snel gaan groeien, waardoor deze plantjes zwak zijn geworden… Dat ga ik dus in het vervolg niet meer doen. Het ontkiemen van zaden is hiermee dus een kwestie van balans ☯️
Komt goed trouwens, tuinbonen kunnen wel tegen een stootje en ik kan deze heel diep uitplanten, dus met een flink deel van de stengel onder de grond. Dat is wat meer werk, deze plantjes kunnen echter gewoon voor een goede oogst zorgen.
En nu?
Tja, de kas is dus praktisch vol, nu al, en binnen wordt het ook lekker druk:
Zodra dit zaad ontkiemd is, moet dit dus gelijk het licht in en dus, bij voorkeur, de kweekkas in… Dat betekent maar 1 ding: het wordt hoogste tijd om de eerste zaailingen te gaan uitplanten! Dat staat dan ook op de planning voor komende week, zoals ook blijkt uit het teeltplan.
En ook het zaaien gaat dan gewoon door:
En zo wordt dit hele seizoen waarschijnlijk een kwestie van grenzen opzoeken en balanceren 🧘 En tegelijk dus veel leren en moeten veranderen om optimaal te kunnen oogsten.
Wordt vervolgd! 👨🌾🤗