Na onze laatste update en wat droevig nieuws nu weer een update vol met ontwikkelingen op Onze Tiny Boerderij! Ondanks de nodige hittegolven zitten we niet stil, er is veel gebeurd, genoeg voor meerdere blogs, nu ‘samengevat’ in deze update.
Augustus Oogstmaand
Augustus staat traditioneel in het teken van de Oogst! Het woord ‘augustus’ is, naast de naam van de Romeinse keizer naar wie deze maand genoemd is, blijkbaar ook een verbastering van het woord ‘oogst’ en wordt dan ook wel ‘oogstmaand’ genoemd. Naast het vele werk (hieronder daarover veeeel meer) dus ook tijd om te oogsten.
Te beginnen met het oogsten van de tuinbonen die we 4 juni, samen met de broers gezaaid hebben in het eerste (groente) bed van de Tuinderij:
De tuinbonen zijn geoogst door de plant vlak boven de wortel af te knippen. Zo wordt de grond en het bodemleven daarin minimaal verstoord en blijft de wortel achter als organische stof (= voeding voor bodemleven en tegelijk een stukje CO2 opslag). Zoals je ziet gaan we deze bonen drogen. Niet voor consumptie of verkoop, maar voor zaaigoed voor het volgende seizoen!
Kruiden Oogsten & Eten
Je ziet de tuinbonen boven de kruidentuin die / het kruidenwiel dat Cindy heeft aangelegd te drogen hangen. Die kruiden hebben eerst prachtige bloemen (en bijen + vlinders) gebracht, nu in augustus dan ook het nodige zaad voor uitbreiding van de kruidentuin en voor volgend seizoen.
We gebruiken die kruiden ook bij het koken, zoals de kappertjes die Cindy maakt van de zaadlobben van de Oost-Indische Kers en het dille zaad dat we gebruiken bij het bakken van brood. Hier zijn we gelukkig na de verhuizing weer mee gestart en proberen nu steeds beter te worden in het maken van zuurdesembrood (omdat dit voor brood zonder tarwe de beste manier lijkt om brood te laten rijzen… en ook lekker is π):
Aan ’t Werk
Na het opknappen en verhuizen waren we toe aan vakantie. Extra lang mogelijk omdat Cindy een nieuwe baan is gestart en nogal wat vakantiedagen gespaard had. We hebben nauwelijks stil gezeten maar wel even genoten van de rust, vrienden en familie en de omgeving hier. Nu weer terug aan het werk! Cindy is voortvarend bezig met haar nieuwe baan en ik ben druk aan de slag met het opzetten van de tuinderij terwijl ik ook stappen probeer te maken met het huis.
Begin tuinderij: het ontginnen van de grond
Na het maken van 1 groentebed is het nu tijd voor de serieuze aanpak van de tuinderij. Dat begint bij de grond. Die is rijk aan mineralen en stikstof maar arm aan bodemleven, mede vanwege de huidige begroeiing. Voor het maken van meerdere groentebedden moet de grond dus eerst ‘beter’ gemaakt worden. Dat doen we zonder toevoeging van kunstmatige chemie (dat kan namelijk ook niet met chemische vervaardigde stoffen) en start met het voeden van het bodemleven door het laten groeien van planten die hier aan bijdragen. Dit zal in een volgende blog verder aan de orde komen. Voor nu betekent het dat de huidige begroeiing verwijderd moet worden. Het gaat hier vooral om stikstof minnende planten zoals brandnetel, braam en andere (hardnekkige) ‘wortel onkruiden’ zoals kweekgras en winde. Dit zijn allen onkruiden die zich via de wortels kunnen voortplanten… die wortels moeten dus bij voorkeur uit de grond. Het liefst spitten we niet, iedere keer dat je de grond omploegt halveert het bruikbare bodemleven. De grond is nu echter arm dus weegt het nu wel op om deze grondbewerking te doen. Hopelijk de laatste keer op dit erf!
Helaas is dit werk niet met de tractor te doen en kost dit dus veel (heel veel) handwerk… Het alternatief zou zijn om een grote trekker over het land te laten rijden met een diepploeg. Dan wordt echter de grond ook weer ingedrukt door het gewicht van zo’n trekker en blijft het wortelonkruid in de grond zitten. Dit zal me zodoende de komende tijd nog wel even bezig houden π
Snoeisel en Brandhout
We gaan proberen maximaal aan ‘kringloop landbouw’ te doen. Een principe daarbij is om zo weinig mogelijk externe inputs nodig te hebben. Dus zo weinig mogelijk materiaal / grondstoffen / voedingstoffen / energie van buiten de boerderij nodig te hebben. Bij het ontginnen van het land worden gelijk de nodige boompjes, die zichzelf uitgezaaid hebben, gesnoeid of ‘vervangen’. Dat brengen we niet weg en is zeer waardevol op de boerderij! Sowieso ook (weer) als CO2 opslag (bomen zetten CO2 om in C, dat is koolstof waar bomen grotendeels uit bestaan en in O2, dat is zuurstof voor ons), maar ook als essentieel onderdeel van compost (= voeding voor bodemleven, zie hier de kringloop βΎοΈ) en voor ‘energie’.
Voor het maken van compost gebruiken we de dunnere takken en het blad:
De dikkere takken en stammetjes gebruiken we als toekomstig brandhout. Er komt een kacheltje in de boerderij om met hout een stukje verwarming te realiseren. Dit hout moet echter eerst (minimaal) 2 jaar drogen. En dus is er een brandhout opslag nodig. Die maken we weer van de bouwmaterialen die hier nodig liggen:
Volgende stappen tuinderij
Na het stukje voor stukje ontginnen van de toekomstige groentebedden en fruit rijen is het de bedoeling om zogenaamde ‘groenbemester’ te zaaien. Dit zijn planten die een behulpzaam en divers bodemleven stimuleren en voeden. Het wachten is nu echter op een aantal dagen regen in de weersvoorspelling. Dit is essentieel voor het ontkiemen van zaad en we sproeien liever niet met kraanwater. Nog even wachten dus…
In de tussentijd zijn we wel bezig met een ‘kiemkracht’ test van de winterrogge die we als groenbemester voor ogen hebben. We hebben verschillende ‘batches’ winterrogge zaad:
- Biologisch zaaigoed uit 2021
- Biologisch zaaigoed uit 2022
- Zelf gemaakt en gemaaid in 2022 in de tuin in Rotterdam
- Een tweede batch zelf gemaakt en gemaaid in 2022, later geoogst echter natgeregend tijdens het drogen
We zijn deze 4 verschillende batches nu aan het testen op de kwaliteit van dit zaad, zodat we weten welke we het beste kunnen zaaien (en in welke dichtheid) als groenbemester.
In een latere update de resultaten van deze test! En nu dus nog ‘even’ wachten op regen…
Droogte en wat we hier van merken
Iedereen weet dat het uitzonderlijk droog is. Hier dus ook. Gelukkig groeit het onkruid daardoor niet zo hard als eerst, goed voor het bodemleven is dit echter niet… De effecten van de droogte merken we ook in / met ons huisje. Zo is het riool vorige week verstopt geraakt. Na verwoede pogingen dit zelf te fixen (waarvan we jullie de details graag besparen π) hebben we het laatste stuk hiervan moeten laten schoon en leeg spuiten. Dit kwam naar verwachting door een combinatie van dat het huis lang leeg had gestaan voordat wij kwamen, hier door slechte afvoeren veel bladafval in terecht is gekomen en vervolgens lang droog heeft gestaan. Ook door droogte dus…
Daarbij is de grond om ons heen aan het dalen. Dit komt ook door droogte. Dit werkt 2-ledig. Enerzijds daalt het grondwaterpeil bij aanhoudende droogte door verdamping van water uit de grond (en uit planten) die groter is dan de aanvoer van nieuw (regen)water. Dit wordt dan weer versneld doordat er grondwater wordt opgepompt om de gewassen op de akkers in de buurt te beregenen (besproeien). Dit water stroomt wel terug de grond in, maar verdampt ook deels. Door die lagere grondwaterstand komt de veenlaag, die waarschijnlijk (deels) onder ons huis ligt, droog te liggen. Die veenlaag ‘oxideert’ (verdwijnt) daardoor. Dat verklaart waarschijnlijk de nodige scheuren in onze woning en vele verzakkingen in de buurt. Dit wisten we toen we dit huisje kochten en is waarschijnlijk bepalend voor de mogelijkheden voor renovatie / nieuwbouw. Na de eerste opknapbeurt en verhuizingen zijn we hier nu weer druk mee bezig (ontwerpen, research, aannemers, etc), hierover dus ook later meer!
Eerst nog opruimen
Nu de bus ook ‘verhuisd’ is kunnen we ook eindelijk de ingestorte schuur hier afvoeren naar het milieupark (dwz, de delen die we niet als bouwmaterialen kunnen herbruiken):
Hondenren nog steeds in gebruik
Na het afscheid van Paco is de hondenren nu alsnog goed in gebruik genomen door de dames van onze beestenboel:
Met al dat werk blijft het heerlijk om buiten te ontspannen, nu dus met het gezelschap van de dames in de hondenren ππ
Tot zover een update van wat ons in de 2e helft van augustus heeft bezig gehouden. Op naar een volgende update / blog… Voor nu: back to work!
Wat een goed werk weer allemaal. Fijn dat ondanks het grote verdriet de dames jullie nu wel gezelschap kunnen houden in de ren.
Lieve groet.
π thnx Es!
Wat werken jullie hard!