In de winter gaat het werk op de tuinderij gewoon door, zoals ook al aan de orde kwam in onze vorige blog over het opstellen van het teeltplan voor seizoen 2023. Bijvoorbeeld met het maken van compost, dat wil zeggen, de start daarvan. In deze blog deel 1 van dit proces!
Goed en gezond voedsel produceren start met compost
Nog voordat we de eerste grondbewerking hebben gedaan in de tuinderij hebben we 10 ton compost aangeschaft om de bodem (het bodemleven) te voeden en een kickstart te geven voor latere productie van groente en fruit.
Net zoals we met de groenbemesters van plan zijn is het de bedoeling om al het organisch materiaal dat we op de tuinderij verzamelen en niet als voeding gebruiken te gebruiken als inputs voor compost.
Zo hebben we het hooi van al het maaien al de grond in gewerkt en word het nu tijd om al het snoeisel van afgelopen seizoen te verwerken tot compost.
Hakselen met de 2-wiel tractor 🚜
Tijd dus om al het snoeisel in kleine stukjes te vermaken, ofwel hakselen:
Bij de investering in de 2-wiel tractor hebben we gelijk rekening gehouden met de lang gekoesterde wens om onze eigen compost te maken. Zodoende hebben gelijk in deze hakselaar geïnvesteerd die hier in lengte van dagen bij kan helpen en daarmee een noodzakelijk stuk gereedschap gaat worden voor de tuinderij.
Composthoop maken
Houtsnippers verteren sneller dan hele takken / stammen. Vandaar dat het hakselen van het snoeihout cruciaal is bij het maken van compost. Voor goede (plantaardige) compost is naast hout (of ‘bruin’ materiaal) ook ‘groen’ materiaal nodig om een goede balans tussen koolstof en stikstof te krijgen. Koolstof (C dus) wordt door bomen / stuiken / planten uit de lucht gehaald door CO2 om te zetten in koolstof C en zuurstof O (of O2) en dit wordt opgeslagen in de houtige delen en (rondom) wortels. Stikstof (N) komt vooral uit groene plantdelen (blad, stengels, gras dus ook).
Het is wachten op de lente om weer nieuw groen materiaal te zien groeien wat we kunnen gaan mengen met deze houtsnippers. In een volgend deel kom ik hier op terug met het vervolg. Nu het blad helemaal van de bomen is gevallen is het weer tijd om verder te snoeien.
Bosje uitdunnen
Dat wil zeggen, dit is het uitgewezen moment om het bosje op ons erf nader uit te dunnen.
Dit bosje is uit zichzelf ontstaan doordat dit stuk grond jarenlang met rust is gelaten (niet gemaaid, niet gecultiveerd). Er hebben zich behoorlijk wat pioniersbomen gevestigd die, nu ze een stuk groter zijn, te dicht op elkaar staan om gezond verder te kunnen groeien. Ik heb het natuurlijke proces van uitdunning een handje geholpen door de minder sterke boompjes te rooien.
Dit snoeisel zal deze winter ook gehakseld worden, zodat het klaar ligt voor het opzetten van de composthoop.
Waarom zelf compost maken?
Compost is een van de essentiële voedingsstoffen voor het bodemleven (regenwormen, microben, schimmels, etc) dat op haar beurt zorgt voor voedsel voor planten. Van de 10 ton compost die we begin dit jaar hebben laten storten is de helft gebruik om de groenbemesters (ongeveer 600 vierkante meter) te voeden, waarmee deze voedingsstoffen opgeslagen worden in levende planten die na het afsterven weer beschikbaar gesteld worden aan de bodem (en dus het bodemleven en nieuwe groenten / planten). De andere helft zal in de lente als extra gift van voeding gegeven worden aan de te realiseren groente bedden en als voeding voor het geplante fruit.
Hierna is nog meer compost nodig… het oppervlakte voor productie van groente en fruit zal gestaag groeien naar 1.500 vierkante meter en dat behoeft ieder seizoen nieuwe voeding. Er wordt immers ook ‘voeding’ afgevoerd (groente en fruit voor menselijke consumptie 😋) en dat moet dus weer aangevuld. Bij voorkeur komt deze voeding van ons eigen erf om de kringloop ♻️ zo gesloten en lokaal mogelijk te maken. Dat is zowel ecologisch als economisch beter. Zo is er minimale energie nodig voor transport. Daarbij produceren de fruit bomen / struiken het nodige snoeisel en de groentebedden het nodige ‘groene’ materiaal dat gecombineerd dus weer compost kan worden. En zo is de cirkel weer rond (en liefst zo ’tiny’ mogelijk ♾️). Zo werkt het in de natuur ook (afvallend blad, takken die afwaaien, bomen die omwaaien, gras dat gegeten wordt, etc), al het organisch materiaal wordt uiteindelijk weer verteerd tot nieuwe voeding voor nieuw leven. Daar helpen we hier graag een handje mee.
Later meer: in de lente ergens verwacht deel 2 van compost maken… Tot die tijd volgen er nog de nodige blogs, het werken op de tuinderij en in Onze Tiny Boerderij gaat in de winter gewoon door! 🎄