Deze maand is heb ik gekozen voor een “wild” kruid. Ze staat nu mooi in bloei op de Tuinderij, tussen de groente- en fruitbedden/stroken, en trok daarom mijn aandacht 😎
Een dove netel: waar komt deze naam vandaan?
Omdat deze plant, net als de brandnetel, haartjes op het blad heeft, maar niet zoals de brandnetel prikt, heet deze plant de dove netel (doof in de zin van: niet werkend, gedoofd). N.B. het gaat om de “gelijkenis aan de brandnetel van de bouw en de bladvorm”, door de bloemen lijkt deze plant totaal niet op de brandnetel 🙃
Vanuit het Grieks is de naam “Lamium” afgeleid van het woord “muil” of “keelgat”, wat refereert aan de muilvormige bloemkroon. Purureum geeft de Paarse kleur aan.
De Paarse Dovenetel wat beter bekeken
Het is een klein plantje die door haar paarse bloemen vooral opvalt. Maar onderschat dit plantje niet!
Ze groeit op akkers waar de grond samenstelling gewijzigd is (vorig jaar hadden we haar niet op het land en nadat Bas de grond bewerkt had om deze goed te maken voor de Tuinderij begon ze spontaan te groeien).
De bijen zijn blij met deze vroege bloeier (het begin v/d bloeiperiode: ze kan het gehele jaar nl bloemen geven), en later zullen de mieren hier ook blij van worden: deze plant produceert nl zogenaamde “mierenbroodjes’: de zaden kunnen als voedsel voor mieren dienen waardoor de verspreiding van de plant door de mieren gedaan wordt. Naast het dierenrijk kan je als mens ook blij worden van dit plantje:
Gebruik van de Paarse Dovenetel
- Culinair-vers: het jonge blad en de bloemetjes zijn eetbaar (en de 🌺 maken een salade erg fleurig). Het blad bevat o.a. ijzer en smaakt erg aards. De bloemetjes zijn lichtzoet.
- Culinair-gedroogd: het fijngemalen (bijv. mb.v. je vingers) gedroogde blad & bloem kunnen in een bouillonkruiden mix gebruikt worden. Hieraan kan je naar smaak andere gedroogde kruiden toevoegen.
- Thee: van het gedroogde blad & bloem. Goed tegen bloedarmoede, ontstekingen, aandoeningen van de darmen en urinewegen en helpt bij menstruatieproblemen.
- Vers blad, uitwendig (als kompres): hemostatisch oftewel bloedstelpend (verglijkbaar met Vitamine K): kneus het verse blad hiervoor zodat de werkzame stoffen vrij komen en plaats dit op de (schaaf-)wond.
Belangrijk: zoals altijd met elk kruid, gebruik dit met mate; we zijn niet (meer) gewend zo puur te eten en het lichaam kan hierop reageren… En check altijd voor jezelf of je dit kruid kan gebruiken (evt. interacties bij medicijnen en niet gebruiken bij zwangerschap/ borstvoeding)!
Wilde Soorten die op de Paarse Dovenetel lijken:
- Brandnetel
- Hondsdraf
- Hoenderbeet
Geen van allen zijn giftig voor de mens, dus tijdens het “wildplukken” geen gevaar.
Wildplukken
De natuur heeft ontzettend veel te bieden en wanneer je gaat wildplukken hou dan ook echt rekening met andere soorten (bijen & mieren in dit geval) die uit dit plantje voeding halen. Pluk daarom nooit de 1ste plant die je ziet, maar pluk deels van planten die in veelvoud bij elkaar leven. Pluk alleen wat je nodig hebt en laat altijd genoeg over voor de plant zelf (om te overleven) en voor de dieren!!
De opties van het gebruik wilde planten zijn legio, zoals bijv. een lentekruidencake