Onze Tiny Boerderij is ons huis (en dat van enkele dieren) en de tuinderij waar we verse groenten en fruit maken voor de lokale markt.

Tiny Tuinderij in de Drentse volle grond

We zitten in een van de veenkoloniën in Zuid-Oost Drenthe op totaal 1/3 hectare ‘groot’. Beter gezegd, ‘klein’ of zelfs Tiny, zeker naar huidige en gangbare maatstaven. Dat is dus ongeveer 3.300 vierkante meter, inclusief ons huis + tuin + dierenverblijven. Boerderijen zijn tegenwoordig groot, groter, grootst; schaalvergroting is (helaas) noodzakelijk voor boeren om een respectabel inkomen te kunnen verdienen. De tuinderij hier is ‘human scale’ (‘menselijke schaal’ in het Nederlands, dus niet industrieel). Net groot genoeg om een serieuze oogst voor lokale klanten en daarmee een stuk inkomensaanvulling te realiseren. Net klein genoeg om dit op een menselijke schaal en zonder personeel te kunnen draaien en leuk te blijven vinden. Dat doen we niet zonder mechanisatie, echter wel met mechanisatie die minimale (negatieve) impact heeft op de grond / het bodemleven en het milieu (minimale uitstoot). We doen dit samen / met hulp van een paar dieren 🐔🐓🐔🪱🐞🦋🐝🪲🦠🐦🦅. Ondanks de schaal van de Tuinderij proberen we maximale kringlooplandbouw toe te passen. Hieronder (en in verschillende blogs) leggen we uit hoe we dat doen en beogen.

Wat we maken

We maken hier lokale en verse groenten en fruit van het seizoen, kort gezegd. En we maken compost, waarbij vooral de kippen meehelpen. Die maken ook eieren als bonus voor het goede leven hier. Een volledig overzicht van wat we momenteel telen vind je in het teeltplan en natuurlijk in onze marktkraam.

Hoe we dit maken

We maken hier verse groenten en fruit met het ♥️ en hulp van onder andere 🐔+🌞+🌧️+🪱+🐞+🐝

We telen hier zonder chemie, op een ‘ecologische’ wijze en dus zonder pesticiden, herbiciden, fungiciden en kunstmest. We gebruiken alleen een beetje benzine voor de 2-wiel tractor en elektriciteit (groene stroom) voor (met name) opkweek van groenten (met elektrische verwarming).

We proberen alles zelf te doen, van A tot Z, dus van het opkweken en maken van compost als planten voeding (eigenlijk: voeding voor het bodemleven dat de planten voedt) tot en met het verkopen en leveren aan klanten. Zo veel mogelijk in een kringloop ♻️ gedachte, dus met minimale inputs van buiten ons erf en vooral met respect voor de natuur en al het leven om ons heen.

Specifiek qua teelt proberen we ‘no-till’ te werken, in de praktijk is dit eerder ‘low-till’, wat inhoudt dat er geen of nauwelijks ‘kerende grondbewerking’ plaatsvindt. Dus niet ploegen. Dit zorgt ervoor dat het bodemleven maximaal kan floreren (iedere x ploegen schijnt 50% van het bodemleven te doden), doordat dit in leven blijft en de structuur van hun thuis (de bodem structuur) ook maximaal in tact blijft. Daarnaast kan de bodem dan meer water ⛈️ opvangen en vasthouden (handig bij extremere weersomstandigheden), zodat er minder sprake is van erosie, verdichting, uitloop van voedingsstoffen en er ook minder water gegeven hoeft te worden bij droogte. Ook blijkt hierdoor meer koolstof in de grond te blijven in plaats van ’te oxideren’ (= als CO2 in de lucht verdwijnen), wat zowel voor de bodem (het bodemleven), de planten als het milieu fijn is.

We spuiten hier niet met chemicaliën en hoeven dat ook niet te doen vanwege de volgende teelt maatregelen:

• Diversiteit: we verbouwen verschillende soorten groenten en fruit en door deze variatie is geen enkel gewas (of planten familie) dominant aanwezig. Plagen hebben hierdoor minder kans van slagen en voor plagen is onze tuinderij dus niet interessant. Dat wil zeggen, ‘plaag’dieren worden hier telkens in balans gehouden door andere ‘bewoners’ (inclusief microben, schimmels) op de Boerderij.
• Combinatie eenjarige en meerjarige planten: groenten zijn over het algemeen eenjarig, bomen / struiken meerjarig. Door deze te combineren zorgen we ook hier weer voor een stuk balans, diversiteit en continuïteit. Bomen houden van en zorgen voor een schimmeldominante bodem, groenten (eenjarigen) van een bacteriedominante grond. Dominantie is niet ‘natuurlijk’ en niet goed voor de balans (en dus kwaliteit van de omgeving en wat deze zelf kan produceren). En daarom wisselen we deze juist af, zoals ook in het ontwerp van de tuinderij goed te zien is.
• Wisselteelt: door dezelfde (eenjarige) gewassen in volgende seizoenen telkens op een andere plek te telen, kunnen ‘plagen’ zich nauwelijks vestigen en te grote impact krijgen. Dergelijke ‘plagen’ (vooral microben, aaltjes en schimmels die in de grond overleven) hebben het meestal op een bepaalde plantenfamilie of enkele soort gemunt en hebben die familie of soort continu nodig om te blijven leven en zich te vermeerderen. Door wisselteelt toe te passen komt op hetzelfde stukje grond slechts 1x in de 6 jaar eenzelfde soort / familie terug (wij hanteren een wisselteelt van 1 op 6).
• Sterke planten: deze kunnen zichzelf beter verdedigen tegen plagen. Door niet met kunstmest te werken groeien planten in hun eigen, natuurlijke tempo tot krachtige planten die wel een stootje kunnen hebben. Plagen hebben het meestal voorzien op zwakkere planten.
• Compost: planten hebben uiteraard wel voedingsstoffen nodig en wat we van het erf afvoeren (oogst, levering aan klanten) moet natuurlijk ook weer aangevuld worden (voor niets gaat alleen de zon op 🌞)! Dat doen we maximaal met compost die we ook maximaal zelf proberen te maken. Die voedingsstoffen halen we bij voorkeur grotendeels uit de lucht: Koolstof (C, vanuit CO2) wordt vooral in houtige delen van planten opgeslagen (lees: takken, stammen van struiken en bomen). Stikstof wordt door planten uit de vlinderbloemenfamilie letterlijk uit de lucht gehaald (meer dan 75% van de lucht om ons heen bestaat uit stikstof) en in de plantdelen en in / rond de wortels opgeslagen. Door snoeisel van de bomen op onze tuinderij en maaisel / gewasresten van vlinderbloemige planten en wat er in de buurt groeide te combineren tot compost kunnen we een deel van de benodigde voedingsstoffen voor planten dus zelf, op eigen erf, maken. De rest van de voedingsstoffen die planten nodig hebben schijnt ruimschoots in de bodem aanwezig te moeten zijn, daarnaast dienen te we ook ‘natuurlijke’ mineralen op een zo ecologische manier toe (zoals gemaald gesteente uit ‘nabij’ gelegen bergen, zoals de Eifel). De voedingsstoffen die we van buiten ons erf laten komen selecteren we op hoe deze gemaakt zijn (ecologisch) en bij voorkeur van lokale bronnen.
• Groenbemesters: we houden de grond altijd begroeid, als er geen gewassen groeien voor consumptie, dan laten we er zogenaamde groenbemesters groeien. Deze blijven het hele jaar door het bodemleven voeden en halen dus ook weer stikstof en/of koolstof uit de lucht en geven dit af aan het bodemleven en slaan dit in de eigen plantdelen op. Die gebruiken we dus weer om organische stof en voedingsstoffen aan diezelfde bodem toe te voegen, door deze te maaien en klein te maken, vlak voordat er een gewas voor consumptie op die plek gezaaid of uitgeplant wordt. Dit houdt ook de structuur van de bodem in top conditie, wat weer tot sterke planten leidt.
• Compost thee: we spuiten wel, maar dan met thee die we maken van compost of met andere natuurlijke preparaten die nog sterkere planten maken of deze beschermen tegen plagen.

Al met al veel werk, wel met maximale hulp van de flora 🌻🌱🌾🌳 en fauna 🐔🐓🐔🪱🐞🦋🐝🪲🦠🐦🦅 om ons heen! Daarnaast en niet onbelangrijk ook goed voor mens en dier om ons heen.

We delen graag in (nog meer…) detail hoe we dit doen en waarom. Dat doen we via ons blog en delen we op de verschillende social media kanalen.

Waar we vandaan komen

We komen uit de Rotterdamse klei 😉 en zijn hier neergestreken om deze tuinderij van de grond af aan op te bouwen.

Meer over ons en onze achtergrond vind je hier.

Waar we naar toe gaan

We bouwen de tuinderij op in fasen, ieder seizoen een volgende stap.

Op ons blog laten we dit proces stap voor stap zien, per project en per seizoen. Daarin volgen we een ontwerp, dat gaandeweg wordt aangepast aan wat we hier leren, mede gebaseerd op Permacultuur design principes. Dat ziet er nu ongeveer zo uit:

En dan komt het in de ogen van 🦅 er ongeveer zo uit te zien:

Maar dan mooier natuurlijk 😉 en wat minder hoekig dan zo geschetst.

En ja, esthetiek is niet onbelangrijk, net als standaardisatie (alle bedden hebben exact dezelfde afmetingen bijvoorbeeld) en daarmee de mogelijkheid tot mechanisatie en efficiëntie. Immers, het aanleggen en draaien van een tuinderij op deze wijze is zeer arbeidsintensief en weinig lonend (in termen van salaris), terwijl dit voor omgeving en het grotere geheel 🌐 juist een positieve bijdrage levert. Qua biodiversiteit en dus ook als tiny oase in onze omgeving.

En Waarom?

Dit doen we, in het kort, met overtuiging en het ♥️ omdat dit zowel goed voor onze omgeving is (mens, dier en plant, nu en later) als voor onszelf en onze gezondheid. Meer hierover lees je in het onderdeel over ons.